Biografie van Sjoerd Draijer
[responsivevoice voice=”Dutch Female” buttontext=””]Sjoerd Draijer werd op 17 augustus 1894 geboren in Tzummarum. Op 2 februari 1943 is hij overleden in Vught. Hij werd maar 48 jaar oud.

Sjoerd Draijer woonde in zijn geboortedorp Tzummarum, gelegen aan de Waddenkust in het noordwesten van Friesland. Hij was getrouwd met Jetske van de Weg en had drie dochters, Aaltje, Bregina en Antje. Hij kwam zelf uit een gezin van drie broers en vier zussen.

Samen met zijn oudere broer Jan had hij een veehandelsbedrijf. Sjoerd was een echte dorpsman. Hij was onder meer bestuurslid van de plaatselijke Vereniging voor Volksvermaken, de oudste bij de Koninklijke Nederlandse Kaatsbond aangesloten vereniging. Alle Draijers waren enthousiaste kaatsspelers.

Sjoerd was betrokken bij illegale slacht. In de oorlog werd de veehandel gewoon voortgezet, deels illegaal. Officieel moest al het vlees naar door de bezetter gecontroleerde instanties die het via een bonsysteem distribueerden.

Sjoerd en zijn broer verkochten ook wel eens vlees aan vrienden en familie, buiten het bonssysteem om. Er moest immers brood op de plank komen voor het gezin. In de herfst van 1942 slachtten de broers een schaap en verkochten een deel in Tzummarum. Een stuk werd bewaard voor het gezin van een zus in Sneek.

Op een zondagmorgen ging Sjoerd met zijn jongere broer Tiede op de fiets op weg. Nog vóór Sneek worden ze echter aangehouden door een collaborateur en naar de politiekazerne in Sneek gebracht. Waarschijnlijk is de collaborateur getipt vanuit Tzummarum. Bij de gezinnen van beide mannen werden huiszoekingen gedaan. Bij Sjoerd vond de SD het boekje waarin hij zijn handel noteerde. Hierin stond waarschijnlijk ook het illegaal geslachte schaap.

Tiede kwam na een paar dagen vrij maar Sjoerd werd weken vastgehouden, omdat hij niets losliet over het illegale slachten. Hij had bewegingsvrijheid rondom de kazerne omdat hij toevallig de vrouw van de beheerder kende. Mogelijkheden om te vluchten zijn er zeker geweest, maar hij vond dat hij zijn gezin en familie dan in gevaar zou brengen. Eigenlijk dacht iedereen dat hij na een paar weken wel weer vrij zou komen.

Sjoerd werd in plaats daarvan naar kamp Amersfoort overgebracht en enige tijd later naar kamp Vught, dat toen nog volop in aanbouw was. Onder erbarmelijke omstandigheden moesten de gevangenen het kamp zelf afbouwen.

Een goede vriend, eveneens veehandelaar, en de zwager van Sjoerd uit Sneek reisden naar Vught om Sjoerd vrij te krijgen. Uit contacten met een bewaker werd duidelijk dat Sjoerd inmiddels, op 2 februari 1943, was overleden. Enkele dagen later kreeg de familie een briefje van de kampleiding. Volgens de tekst was hij gestorven aan de gevolgen van Herz- und Kreislaufschwache.[/responsivevoice]

Bronnen: Familie Draijer en www.kampvught.nl

Sjoerd Draijer
Overlijdensverklaring (sterbeurkunde) Sjoerd Draijer
Foto's en documenten Sjoerd Draijer
Foto Sjoerd Draijerstrjitte in Tzummarum.